giải quyết tranh chấp tên miền

Tên miền là gì?

Tên miền là tên được sử dụng để định danh địa chỉ Internet của máy chủ, bao gồm tên miền mã ASCII và tên miền đa ngữ (IDN).

Thông tư 24/2015/TT-BTTTT, sửa đổi bổ sung năm 2022 quy định về tên miền tại khoản 4 Điều 2 như sau:

“4. Tên miền là tên được sử dụng để định danh địa chỉ Internet của máy chủ gồm các dãy ký tự cách nhau bằng dấu chấm “.”. Tên miền bao gồm: a) Tên miền dùng các ký tự dựa trên cơ sở bảng mã ASCII, sau đây gọi là tên miền mã ASCII; b) Tên miền dùng bảng chữ cái dựa trên cơ sở ngôn ngữ truyền thống của từng quốc gia, sau đây gọi là tên miền đa ngữ (IDN).

Các phương thức giải quyết tranh chấp tên miền.

2.1. Thông qua hòa giải hoặc thương lượng.

Thương lượng hoặc hòa giải là phương pháp được các bên lựa chọn gần như là đầu tiên để giải quyết tranh chấp tên miền. Các bên có thể tự tổ chức thương lượng để đi đến một thỏa thuận chung, đảm bảo được quyền và nghĩa vụ của các  bên.

Ưu điểm

Các bên có thể tự tổ chức thương lượng hoặc hòa giải trong trường hợp xảy ra tranh chấp. Phương pháp này ít tốn thời gian và tiền bạc của các bên, nếu thương lượng thành công thì các bên sẽ thực hiện thỏa thuận đó một cách tình nguyện.

Nhược điểm

Việc xảy ra tranh chấp tên miền có thẻ do giá chuyển giao của tên miền khá cao nên có thể hai bên không đồng ý. Nếu hai bên thương lượng không thành công thì càng làm mất thời gian của các bên tham gia.

2.2. Thông qua trọng tài thương mại.

Trọng tài thương mại là một trong các phương thức có thể áp dụng giải quyết tranh chấp tên miền. Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp sẽ được thực hiện theo quy định của Luật Trọng tài thương mại 2010.

Ưu điểm

Trình tự, thủ tục đơn giản hơn nên thời gian giải quyết khá nhanh so với Tòa án, và phán quyết Trọng tài có giá trị chung thẩm.

Nhược điểm

Một điều kiện tiên quyết để tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài thương mại được quy định tại khoản 1 Điều 5 Luật Trọng tài thương mại 2010 là có thỏa thuận trọng tài. Do đó, nếu một bên trong tranh chấp không đồng ý giải quyết bằng Trọng tài thì phương thức này cũng không thể áp dụng.

2.3. Khởi kiện dân sự

Khởi kiện dân sự thường là biện pháp được lựa chọn sau cuối bời sự tốn kém về tiền bạc và thời gian của nó. Để theo đuổi một vụ kiện dân sự không đơn giản như hai bên tự thỏa thuận thương lượng.

Ưu điểm

Chọn phương án khởi kiện dân sự sẽ giúp cho sự việc được giải quyết triệt để và các bên được quyền yêu cầu bên kia bồi thường thiệt hại cho mình.

Nhược điểm

Khởi kiện dân sự thường mất rất nhiều thời gian và chi phí rất cao. Để theo đuổi một vụ kiện dân sự có thể khiến cho chủ thể mất một số tiền lớn và nhiều năm.

2.4. Biện pháp hành chính

Việc xử lý vi phạm tên miền bằng phương pháp hành chính là việc đánh giá các hành vi là lành mạnh hoặc không lành mạnh.

Ưu điểm

Việc sử dụng biện pháp hành chính đẻ xử lý tranh chấp tên miền giúp sự việc được giải quyết nhanh chóng và triệt để hơn, tiết kiệm chi phí và cơ quan giải quyết có chuyên môn.

Nhược điểm 

Biện pháp có những hạn chế nhất định về thời gian và cách thức xử lý vi phạm.

Những trường hợp tranh chấp tên miền phổ biến hiện nay.

Tên miền chỉ được cấp duy nhất và theo nguyên tắc ai đến trước cấp trước, nên nhiều cá nhân và tổ chức đã lợi dụng quy định này để đăng ký một lúc nhiều tên miền khác nhau làm cho hiện tượng trùng/tương tự tên miền xảy ra và dẫn đến tranh chấp tên miền.

Có nhiều trường hợp dẫn đến tranh chấp tên miền ở Việt Nam hiện nay, nhưng phổ biến nhất là:

Đăng ký tên miền giống hoặc tương tự với nhãn hiệu đã đăng ký: Đây là trường hợp phổ biến nhất dẫn đến tranh chấp tên miền, vì nó có thể gây nhầm lẫn cho khách hàng và làm ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp sở hữu nhãn hiệu.

Đăng ký tên miền trùng hoặc tương tự với tên thương mại đã sử dụng: Trường hợp này cũng có thể gây nhầm lẫn cho khách hàng và làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp sở hữu tên thương mại.

Đăng ký tên miền có chứa tên, biệt danh, hình ảnh của người nổi tiếng mà không được sự cho phép: Trường hợp này có thể vi phạm quyền nhân thân của người nổi tiếng và gây ảnh hưởng đến danh tiếng của họ.

Trường hợp nào bị đơn được coi là có quyền và lợi ích liên quan đến tên miền?

Để được coi là có quyền và lợi ích hợp pháp liên quan đến tên miền, bị đơn phải thỏa mãn một trong các điều kiện tại khoản 2 Điều 16 Nghị định 147/2024/NĐ-CP:

“2. Bị đơn được coi là có quyền, lợi ích hợp pháp liên quan đến tên miền tranh chấp khi đáp ứng một trong những điều kiện sau đây:

1. a) Bị đơn đã sử dụng hoặc có bằng chứng rõ ràng đang chuẩn bị sử dụng tên miền hoặc tên tương ứng với tên miền tranh chấp liên quan đến việc cung cấp sản phẩm, hàng hóa hoặc dịch vụ của bị đơn trước khi có tranh chấp;
2. b) Bị đơn được công chúng biết đến bởi tên miền tranh chấp cho dù không phải chủ thể quyền của tên, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý;
3. c) Bị đơn đang sử dụng tên miền một cách hợp pháp, không vì mục đích thương mại hoặc không lợi dụng uy tín, danh tiếng của tên, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý của nguyên đơn nhằm thu lợi bất chính;
4. d) Có bằng chứng khác chứng minh được tính hợp pháp của bị đơn liên quan đến tên miền.”

Các điều kiện trên thể hiện tính hợp pháp khi sử dụng tên miền của bị đơn.

Quy định quản lý tên miền khi đang giải quyết tranh chấp. 

Việc quản lý tên miền khi đang giải quyết tranh chấp được quy định tại Điều 16 Thông tư 24/2015/TT-BTTTT, sửa đổi bổ sung năm 2022:

“Điều 16. Quản lý tên miền “.vn” trong quá trình giải quyết tranh chấp, xử lý vi phạm.

Trung tâm Internet Việt Nam hoặc Nhà đăng ký tên miền “.vn” thực hiện giữ nguyên hiện trạng đăng ký, sử dụng tên miền căn cứ vào văn bản yêu cầu của các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp, xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.

Trong trường hợp có văn bản thống nhất đề nghị giữ nguyên hiện trạng đăng ký, sử dụng tên miền của cả hai bên có tranh chấp tên miền, Trung tâm Internet Việt Nam xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật.

Tên miền giữ nguyên hiện trạng đăng ký, sử dụng không được đổi tên chủ thể, không được chuyển đổi nhà đăng ký, không được chuyển nhượng quyền sử dụng, không được trả lại tên miền.

Trường hợp văn bản hòa giải thành theo quy định của pháp luật về hòa giải; quyết định, phán quyết của trọng tài theo quy định của pháp luật về trọng tài; bản án, quyết định của tòa án nêu rõ tên miền tranh chấp bị thu hồi cho phép nguyên đơn đăng ký sử dụng thì người được thi hành án (là nguyên đơn trong vụ việc giải quyết tranh chấp) được ưu tiên đăng ký trong thời hạn 45 ngày, kể từ ngày văn bản, quyết định, phán quyết, bản án có hiệu lực pháp luật. Hết thời hạn này tên miền sẽ được cho đăng ký tự do.

Việc xử lý thi hành quyết định của tòa án, trọng tài trong giải quyết tranh chấp tên miền được thực hiện theo quy định của Luật Thi hành án dân sự.”

Việc quản lý tên miền của Trung tâm Internet Việt Nam hoặc Nhà đăng ký tên miền “.vn” khi đang giải quyết tranh chấp góp phần đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của bên có quyền đối với tên miền đó.

Steco tư vấn giải quyết tranh chấp tên miền tại Việt Nam.

Steco cung cấp dịch vụ tư vấn chính sách, pháp lý, hỗ trợ doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi trong tranh chấp tên miền. Các dịch vụ tư vấn bao gồm:

• Đánh giá tình trạng pháp lý của tên miền đang tranh chấp.
• Hướng dẫn khách hàng thực hiện các thủ tục thương lượng, hòa giải.
• Đại diện khách hàng trong các thủ tục tố tụng tại trọng tài thương mại hoặc tòa án.
• Hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện các biện pháp hành chính để bảo vệ quyền lợi của mình.
• Tư vấn chiến lược xây dựng thương hiệu trên không gian mạng nhằm tránh rủi ro tranh chấp tên miền trong tương lai.

Với đội ngũ luật sư và chuyên gia có kinh nghiệm, Steco cam kết đưa ra các giải pháp hiệu quả, giúp doanh nghiệp bảo vệ tài sản kỹ thuật số quan trọng của mình.

Tổng kết

Tranh chấp tên miền ngày càng phổ biến trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của Internet và thương mại điện tử. Việc nắm rõ các quy định pháp luật liên quan và áp dụng phương thức giải quyết phù hợp giúp doanh nghiệp bảo vệ thương hiệu và quyền lợi hợp pháp của mình. Để tránh tranh chấp, doanh nghiệp nên chủ động đăng ký và quản lý tên miền một cách chiến lược, đồng thời tìm kiếm sự hỗ trợ từ các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp như Steco để có hướng giải quyết tối ưu nhất.